درسنامهی نظریه و نقد ادبی
تهران: انتشارات روزنگار، ۱۳۸۳
ویراستار: حسین پاینده
کتاب حاضر سومین مجلد از «مجموعهی نظریه و نقد ادبی» است. هدف از انتشار این مجموعه، کوشش برای پایان دادن به هرج و مرجِ ناشی از ترجمههای پراکنده، نامناسب، نافهمیدنی و بیثمرِ موجود در زمینهی نقد ادبی و یاری رساندن به شکلگیری جریان هویتمند و مبتنی بر نظریهی نقد ادبی در کشور ما است.
کتاب حاضر، چنانکه از عنوان آن برمیآید، با مقاصدی کاملاً آموزشی برای دانشجویان درس نقد ادبی نوشته شده است. به همین سبب، سبک و سیاق نگارش کتاب به گونهای است که دانشجو به سهولت کامل بتواند مبانی مهمترین رهیافتهای متداول نقد ادبی مدرن را فراگیرد. در هر فصل از کتاب، نویسندگان یکی از رهیافتهای نقد ادبی را با استناد به آثار برجستهترین نظریهپردازانِ همان رهیافت معرفی میکنند و در عین حال پرسشهایی را مطرح میسازند که موجب تفکر خواننده دربارهی موضوع و مشارکت غیرمنفعلانهی او در فهم مطالب میشود. همچنین، در هر فصل ضمن نقل قول از مجموعهای از آثار ادبی، تمرینهایی گنجانده شده است تا خواننده آموختههای خود را در نقد عملی متون ادبی به کار گیرد. به منظور تسلط خواننده بر اصطلاحات رایج در نظریههای ادبی جدید، در پایان هر فصل فهرستی از اصطلاحات مربوط به موضوع همان فصل و توضیح آن اصطلاحات آورده شده است. علاوه بر مراجع مفصلی که در پایان کتاب گنجانده شده است، هر فصل شامل فهرست مستقلی از منابع (کتابها و مقالات) است که محتوای هر کدام بهطور جداگانه و مختصر معرفی شدهاند تا دانشجوی علاقهمند بتواند مطالعات خود را در آن زمینه ادامه دهد.
مهمترین مزیت کتابِ حاضر آموزشیبودن آن است. نویسندگان کتاب چنین فرض کردهاند که خواننده با آگاهی یک غیرمتخصص قصد دارد نظریههای نقد ادبی جدید را فراگیرد و در بهکارگیری آنها تبحر یابد. به همین سبب، آنان تا حد ممکن با ارائهی توضیحات روشن فهم پیچیدگیهای نظریات جدید را برای خواننده تسهیل میکنند.