دسته: اطلاعیه‌ها

دوره‌ای ده‌جلسه‌ای را با عنوان «مقدمات نقد ادبیات داستانی» از روز پنجشنبه ۲۱ دی‌ماه ۹۰ در «خانه‌ی اندیشمندان علوم انسانی» برگزار خواهم کرد. زمان تشکیل کلاس و آدرس دقیق را ذیل همین اطلاعیه نوشته‌ام. به اطلاع دوستانی که به رغم مراجعه‌ی حضوری نتوانسته‌اند در این دوره‌ی آموزشی ثبت نام کنند می‌رسانم که طبق هماهنگی به عمل آمده، سرکار خانم دکتر خلیل‌اللهی (مدیر این برنامه) در اولین جلسه (پنجشنبه‌ی همین هفته) یک ساعت پیش از شروع کلاس در «خانه‌ی اندیشمندان علوم انسانی» حضور خواهند داشت تا داوطلبان شرکت در این کلاس بتوانند با مراجعه‌ی مستقیم به ایشان ثبت نام کنند.

هدف از برگزاری کارگاه «مقدمات نقد ادبیات داستانی» آشنایی با مفاهیم پایه‌ای و اولیه در خوانش نقادانه‌ی داستان کوتاه و رمان است. این کارگاه برای کسانی طراحی شده است که در رشته‌ی تحصیلی خود درسی در زمینه‌ی ادبیات داستانی نگذرانده‌اند، یا درس‌هایی را که در این زمینه گذرانده‌اند در کار عملی خود (مثلاً نوشتن مقاله یا نوشتن پایان‌نامه) ناکافی می‌دانند، و لازم می‌بینند با روش تحلیل و نقد این متون آشنا شوند. کارگاه در ده جلسه (هر جلسه یک ساعت و نیم) برگزار خواهد شد و هم جنبه‌ی نظری خواهد داشت و هم جنبه‌ی عملی. در سه جلسه‌ی اول، شرکت‌کنندگان در کارگاه با مفاهیمی همچون «شخصیت»، «زاویه‌ی دید»، «کشمکش»، «پیرنگ» و … آشنا خواهند شد و از جلسه‌ی سوم به بعد علاوه بر مباحث تئوریک، چند داستان کوتاه و یک رمان ایرانی عملاً نقد خواهد شد تا الگویی از نحوه‌ی کاربرد دانش نظری در خوانش عملی ادبیات داستانی به دست داده شود. ‌شرکت‌کنندگان در این کارگاه نیازی به داشتن اطلاعات گسترده یا دانش پیشینی درباره‌ی نظریه‌های داستان کوتاه و رمان ندارند، اما باید آمادگی این را داشته باشند که در بحث‌های جمعی در جلسات کارگاه فعالانه شرکت کنند.

از دوستانی که در سایر کلاس‌های آزاد من در زمینه‌ی داستان کوتاه و رمان شرکت کرده‌اند و به مبانی ادبیات داستانی تسلط دارند (عناصر داستان را می‌شناسند و می‌دانند که چگونه داستان را باید تحلیل کرد)، تقاضا دارم در این دوره‌ی آموزشی ثبت نام نـکـنند چون این کلاس برای کسانی در نظر گرفته شده است که می‌خواهند ادبیات داستانی را از پایه و بنیان بشناسند.

مکان: تهران، خیابان استاد نجات‌اللهی، نبش خیابان ورشو، «خانه‌ی اندیشمندان علوم انسانی»

زمان تشکیل کلاس: پنجشنبه‌ها ساعت ۵ الی ۶/۳۰

تاریخ شروع دوره: پنجشنبه ۲۱ دی‌ماه ۱۳۹۱

تلفن تماس با «خانه‌ی اندیشمندان علوم انسانی»: ۹۱۱ ۶۱۱ ۸۸

امروز خبر دادند که به علت آلودگی هوا و تعطیلی عمومی، فرهنگسرای ارسباران شنبه ۱۶ دی‌ماه ۹۱ تعطیل خواهد بود و لذا برگزاری نشست اول از مجموعه سخنرانی‌های «بازخوانی داستان‌های کوتاه شاخص ایران» که به داستان «فارسی شکر است» نوشته‌ی محمدعلی جمال‌زاده اختصاص دارد، به تاریخ دیگری موکول شده است. تاریخ قطعی برگزاری این جلسه متعاقباً در همین وبسایت اعلام خواهد شد.

سخنرانی درباره‌ی تأثیر روانکاوی بر سوررئالیسم

زمان: دوشنبه ۱۸ دی‌ماه ۱۳۹۱، ساعت ۸/۳۰ صبح

مکان: تهران، خیابان ستارخان، خیابان نیایش، خیابان منصوری، جنب بیمارستان رسول اکرم،

انستیتو روانپزشکی تهران

سخنران: حسین پاینده

ورود برای عموم آزاد است.

---

بازخوانی داستان‌های کوتاه شاخص ایران

جلسه‌ی اول: بازخوانی داستان «فارسی شکر است»، نوشته‌ی محمدعلی جمال‌زاده

زمان: شنبه ۱۶ دی‌ماه ۱۳۹۱، ساعت ۶ بعدازظهر

مکان: فرهنگسرای ارسباران (تهران، پل سیدخندان، خیابان جلفا)

سخنرانان: حامد نعمتی و حسین پاینده

مدت‌ها بود که با خودم فکر می‌کردم چرا در جلسات نقد داستان و شعر و فیلم و غیره، دائماً سخنران‌های کم‌وبیش ثابتی را می‌بینم. از خودم دعوت می‌شود تا در جلسه‌ای فلان رمان یا بهمان مجموعه‌ی شعر را نقد کنم و وقتی به جلسه می‌روم، می‌بینم که غیر از من دوست دیگری را هم دعوت به سخنرانی کرده‌اند که دست بر قضا همین هفته‌ی پیش در جلسه‌ی دیگری مشترکاً درباره‌ی اثر ادبی دیگری صحبت کرده بودیم. راستی چرا نام‌های «منتقدان مشهور» پیاپی در جلسات مختلف شنیده می‌شود یا ذیل عنوان مقالات نشریات مکرراً دیده می‌شود؟ دوستی می‌گفت در جلسات فلان جا چرخه‌ی ثابتی از سخنران‌ها وجود دارد، به نحوی که این اشخاص را به طور متوسط هر سه یا چهار هفته یک بار در آن‌جا می‌بینم و گفتار آشناشده‌شان را مجدداً می‌شنوم. آیا این به معنای کمبود منتقد و پژوهشگر مطالعات ادبی و فرهنگی است؟ البته نقد ادبی جدی و مبتنی بر نظریه را عده‌ی خیلی زیادی انجام نمی‌دهند، ولی بالاخره برای برون‌رفت از این وضعیت چه باید کرد؟

من به نتیجه‌ای رسیدم و آن را با مسئول «باشگاه کتاب فرهنگسرای ارسباران» در میان گذاشتم و ایشان هم پذیرفت. پیشنهاد من این بود که به جای دعوت‌های چندباره از «منتقدان مشهور»، به افراد جدیدی میدان بدهیم که توانایی نقد را کمابیش دارند اما هنوز شناخته نشده‌اند. برخی از دانشجویان من در دانشگاه و نیز برخی از کسانی که در کلاس‌های آزادم در خارج از دانشگاه شرکت می‌کنند، در زمره‌ی همین افراد مستعد قرار می‌گیرند. این‌ها کسانی هستند که من فکر می‌کنم باید دست‌شان را گرفت و کمک‌شان کرد تا هم در نقد عملی تبحّر بیشتری به دست آورند و هم این‌که با راهنمایی و پشتیبانی بتوانند آرام‌آرام راه خودشان را در حوزه‌ی فعالیت‌های نقد ادبی بیابند.

«باشگاه کتاب فرهنگسرای ارسباران» به پیشنهاد من یک دوره نقد رمان با عنوان «بازخوانی رمان‌های شاخص ایران» برگزار کرد که با اقبال دوستداران ادبیات داستانی و نقد ادبی مواجه شد. عده‌ی زیادی در این جلسات شرکت کردند و برخی از جلسات (مانند جلسه‌ی بازخوانی بوف کور) چنان در میان مخاطبان پژواک پیدا کرد که عده‌ی درخور توجهی با مراجعه به مسئول باشگاه و خودِ من، تقاضای تکرار جلسه یا برگزاری جلسه‌ی دومی درباره‌ی همین رمان را داشتند.

هر یک از جلسات «بازخوانی رمان‌های شاخص ایران» با دو منتقد برگزار شد. اکنون قرار گذاشته‌ایم که منتقد دوم از میان افراد مستعدی انتخاب شود که نام خیلی معروفی ندارند یا حتی شناخته‌شده نیستند، اما توانایی نقد دارند. «بازخوانی رمان‌های شاخص ایران» در هشت جلسه و در نقد رمان‌های زیر برگزار شد:

شوهر آهوخانم، نوشته‌ی علی‌محمد افغانی

مدیر مدرسه، نوشته‌ی جلال آل‌احمد

سَووشون، نوشته‌ی سیمین دانشور

چشم‌هایش، نوشته‌ی بزرگ علوی

بوف کور، نوشته‌ی صادق هدایت

همنوایی شبانه‌ی ارکستر چوب‌ها، نوشته‌ی رضا قاسمی

دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست دارد، نوشته‌ی شهرام رحیمیان

چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم، نوشته‌ی زویا پیرزاد

ادامه خواندن “صداهای نو در نقد ادبی”